معرفی رشته علوم سیاسی
⭕️ آشنایی با رشته علوم سیاسی برای تحصیل در دانشگاه
✅ مقدمه:
آنچه مردم به نام سیاست و مسائل سیاسی می شناسند با سیاست به مفهومی که در رشته علوم سیاسی مطرح است، تفاوت بسیار دارد و دانشجویان موفق این رشته نیز نه یک سیاستمدار بلکه یک سیاست شناس خواهند شد. در واقع علوم سیاسی به بررسی اندیشه ها و نظریه های سیاسی و کارکرد آنها در عرصه جامعه می پردازد و به عبارت دیگر رشته علوم سیاسی یعنی ارائه یکسری نظریه ها و یا یکسری ابزارها و راهکارهایی که بر اساس آنها هر جامعه شرایط و مشکلات حال را بررسی کرده و از پیش پا برمی دارد و برای حرکتها و اقدامات بعدی یعنی ترسیم فضا برای مسیر آینده برنامه ریزی می کند و همچنین از تجارب و دستاوردهای بشر که در طول تاریخ در عرصه اجتماع به دست آورده است، بهره می برد.
◀️ تعریف: سیاست رهبری صلح آمیز یا غیر صلح آمیز روابط میان فرد ,گروهها واحزاب (نیروهای اجتماعی )وکارهای حکومتی در داخل یک کشور ,وروابط میان یک دولت با دولتهای دیگر در عرصه جهانی است. علم سیاست رشته ای از آگاهی اجتماعی است که وظیفه آن شناخت منظم اصول وقواعد حاکم بر روبط سیاسی میان نیروهای اجتماعی در داخل یک کشور ,وروابط میان دولتها در عرصه بین لمللی است. این رشته از آگاهی ودانش اجتماعی,کارکرد اصول وقواعد حاکم برروابط میان نیروهای اجتماعی ر اکشف میکند وچگونگی کارکرد آنها را آموزش می دهد.
◀️ تعریف: سیاست رهبری صلح آمیز یا غیر صلح آمیز روابط میان فرد ,گروهها واحزاب (نیروهای اجتماعی )وکارهای حکومتی در داخل یک کشور ,وروابط میان یک دولت با دولتهای دیگر در عرصه جهانی است. علم سیاست رشته ای از آگاهی اجتماعی است که وظیفه آن شناخت منظم اصول وقواعد حاکم بر روبط سیاسی میان نیروهای اجتماعی در داخل یک کشور ,وروابط میان دولتها در عرصه بین لمللی است. این رشته از آگاهی ودانش اجتماعی,کارکرد اصول وقواعد حاکم برروابط میان نیروهای اجتماعی ر اکشف میکند وچگونگی کارکرد آنها را آموزش می دهد.
◀️ گرایشها: علوم اجتماعی دارای چهار گرایش پژوهشگری اجتماعی، برنامه ریزی اجتماعی، رفاه و تعاون اجتماعی و مردم شناسی است. که در همه‌ی این گرایشها دانشجویان دروس مشترکی از قبیل: مبانی علم سیاسی، جامعه شناسی سیاسی، اصول روابط بین الملل و سیاست خارجه، جهان سوم و مسائل آن، تاریخ روابط بین الملل و... را می‌خوانند. در دانشگاه‌های سراسری همه‌ی این گرایشها وجود دارد اما در دانشگاه آزاد فقط گرایش‌های علوم سیاسی و روابط بین الملل و مطالعات منطقه‌ای تدریس میشود.
◀️ آشنایی با گرایش‌های این رشته در كارشناسی ارشد: رشته علوم سیاسی گرایش مطالعات منطقه ای, هدف اصلی از تشکیل رشته مطالعات منطقه ای ارائه آموزش‌های لازم به کادر دیپلماتیک و سایر تصمیم گیرندگان سیاست خارجی کشور در سال‌های آینده است چرا که اتخاذ تصمیم‌های مناسب در قبال تحولات سریع جهانی و تغییرات ناگهانی در سطوح داخل کشورها اقتضا می‌كند تا وزارت امور خارجه در هر زمان ضمن امکان دسترسی مطلوب به اطلاعات، گزارش‌ها و تحلیل‌های درست کارشناسی، از کارشناسانی برخوردار باشد که ضمن کسب آموزش‌های عمومی بطور تخصصی نیز در زمینه مسائل مختلف داخلی هر یک از مناطق و کشورهای جهان اطلاعات لازم را کسب کرده باشند. از این‌رو رشته کارشناسی ارشد مطالعات منطقه‌ای به منظور تبین نظری تحولات جهانی و واکاوی نقش و جایگاه منطقه‌ای از فضای جدید بین‌المللی با رویکردی کاربردی ارائه میشود. این دوره مشتمل بر 13 گرایش منطقه‌ای است که دانشجویان پس از گذراندن دروس عمومی طبق ضوابط مربوط و بر حسب علاقه خود یکی از این گرایشها را انتخاب کرده و دروس خاص مرتبط با آن گرایش را می‌گذرانند و سپس پایان‌نامه تحصیلی خود را نیز در همین زمینه تنظیم و ارائه خواهند كرد. گرایش‌های مطالعات منطقه‌ای به ترتیب عبارتند از: مطالعات ایران (سیاست گذاری عمومی)- مطالعات خلیج فارس_ مطالعات خاورمیانه- مطالعات دریای خزر- مطالعات آسیای مرکزی_ مطالعات جنوب آسیا- مطالعات خاوردور- مطالعات جنوب شرقی آسیا- مطالعات اروپایی- مطالعات آمریکای شمالی- مطالعات آمریکای جنوبی- مطالعات آفریقا- مطالعات اوراسیا
◀️ علوم سیاسی گرایش روابط بین الملل: رشته روابط بین الملل از جمله رشته های نوپا در عالم سیاست به شمار می رود. سابقه این مبحث به عنوان یک رشته دانشگاهی حداکثر به سال های میان دو جنگ جهانی بر میگردد. محققان و دانشمندان به طور اخص در صدد کشف و تبین ریشه ها و چگونگی رفتار دولتها در صحنه بین الملل بر امدند بنابراین همان طور که از علت تشکیل این رشته مشخص است موضوع اصلی در ان کشف، بررسی و علت کاوی رفتار دولتها و اخیرا (مجامع بین الملل) در عرصه بین الملل می باشد. با شعله ور شدن اتش جنگ جهانی دوم روند تکامل رشته روابط بین الملل شدت گرفته و تا کنون قالبهای فکری ، رویکردها، نظریه ها و مدل های گوناگون بسیاری برای درک مسائل بین الملل ارائه گردیده است.
✅ علوم سیاسی گرایش علوم سیاسی: علوم سیاسی به بررسی اندیشه ها و نظریه های سیاسی و کارکرد انها در عرصه جامعه می پردازد و رشته علوم سیاسی ارائه یکسری نظریه ها یا یکسری ابزارها و راهکارهایی است که بر اساس انها هر جامعه شرایط و مشکلات حال را بررسی کرده و از پیش پا بر میدارد و برای حرکت ها و اقدامات بعدی ترسیم فضا برای مسیر اینده برنامه ریزی میکند هم چنین از تجارب و دستاوردهای بشر که در طول تاریخ در عرصه اجتماع به دست اورده است، بهره می برد.
◀️ موضوع این رشته مطالعه و تحقیق درباره ی پدیده های سیاسی مثل اشکال مختلف حکومت و دولت است. کشف علل و پدیده های سیاسی، نحوه اداری سیاسی جامعه و ایجاد ارتباط محترمانه با کشور های دنیا در عرصه روابط بین الملل می باشد.
✅ علوم سیاسی گرایش اندیشه سیاسی: علم سیاست پدیده ای است که با تحولات مشروطیت در ایران و موقعیت جدید علمای شیعه در جهان معاصر پیوند دارد. در سنت اسلامی از دانش سیاسی به علم مدنی تعبیر میشود. اندیشمندان مسلمان علم مدنی را به دو بخش فلسفه مدنی و فقه مدنی تقسیم میکردند. به اعتقاد مسلمانان تفاوت عمده این دو شاخه از علم مدنی در این است که حکمت مدنی غالبا وجه نظری دارد. و برعکس فقه مدنی، فقه سیاسی بیشتر ناظر به سیاست است. فقه سیاسی ،بدین سان مواجهه ای دو سویه با زندگی سیاسی و نیز وحی اسلامی از طریق زبان و دستگاه فقه است.
✅ علوم سیاسی گرایش دپلماسی و روابط بین الملل: دیپلماسی، مدیریت روابط کشورها با یکدیگر و میان کشورها با دیگر بازیگران بین المللی است. این بازیگران شامل گروهها، سازمانها و افرادی هستند که در کنار دولت ها دیپلماسی را به عنوان نظامی اطلاعاتی برای بیان و دفاع از منافع و اعلان تهدیدها و اولتیماتومها به کار میبرند. در واقع دیپلماسی مجرای تماسی است برای اعلام مواضع ، جمع اوری اطلاعات و راضی یا قانع کردن یک کشور برای حمایت از مواضع کشوری دیگر.
معرفی رشته علوم سیاسی از نگاه رتبه 8 کنکور
مسعود اعتصامي دانشجوي دکتري علوم سياسي و رتبه 8 کنکورسراسري سال83
نخستين نهاد آکادميک علم سياست در ايران در سال 1287 ش در زمان مظفرالدين شاه قاجار با نام مدرسه علوم سياسي و به رياست ميرزا حسن‌خان مشيرالملک (مشيرالدوله) تأسيس شد و با پايه‌گذاري دانشگاه تهران در سال 1313 ش، با ادغام مدرسه علوم سياسي، حقوق و تجارت، دانشکده‌ي حقوق و علوم سياسي و اقتصادي شکل گرفت که البته دانشکده اقتصاد در سال 1346 از آن جدا شد.
علاقه‌مند به رشته‌ي علم سياست در پايان دوران تحصيل آکادميک بايستي تحليلي از مناسبات قدرت داشته باشد و بتواند نيروهاي سياسي را در ارتباط با يک‌ديگر و در چارچوب دولت سرزميني بشناسد. به گمان عده‌اي علم سياست را بايستي از خود سياست جدا کرد، چرا که بسياري از سياستمداران اساساً تحصيلات آکادميک مرتبط به اين رشته نداشتند، با اين حالت براي يک دانشجوي علم سياست، ضرورت اجتناب ناپذير، شناختي عيني و انضمامي از مناسبات قدرت است.
تحصيل در رشته علم سياست مستلزم مطالعات گسترده و فراتر از چارچوب معمول کلاس و استاد و جزوه و … است. يک دانشجوي سياست اگر در دوران دانشجويي نتواند وقت مناسبي را براي مطالعه آزاد اختصاص دهد، در نهايت تبديل به حافظ جزوه‌هاي دانشگاهي خواهد شد که توان تحليلي را در اختيار او قرار نمي‌دهد.
واحدهاي درسي در رشته علم سياست از برخي مباحث پايه‌اي مانند مباني اقتصاد و حقوق و جامعه‌شناسي آغاز مي‌شود و تا واحدهاي تخصصي‌تر مانند مباني علم سياست، روابط بين‌الملل، انديشه سياسي در غرب و اسلام، نظام‌هاي سياسي تطبيقي، سياست و حکومت در نقاط مختلف جهان، تاريخ روابط بين الملل، توسعه و نوسازي سياسي و … ادامه مي‌يابد و برخي واحدهاي اختياري مثل روان‌شناسي سياسي، اقتصاد سياسي، تاريخ روابط خارجي ايران … را نيز شامل مي‌شود.
براي ورود به اين رشته نيز بهتر است در دوران مدرسه مطالعه‌ي اوليه و شناخت نسبي از تاريخ ايران و جهان داشته باشد و حداقل تاريخ معاصر ايران را تا حدي بشناسد. هر چند درس تاريخ تحولات سياسي و اجتماعي ايران از نخستين واحدهاي ارائه شده در ترم‌هاي اول و دوم رشته علم سياست است.
علم سياست در دانشگاه تهران در دانشکده حقوق و علوم سياسي تدريس مي‌شود که قديمي‌ترين دانشگاه ايران در اين رشته است. در دوره کارشناسي ارشد اين رشته به چند گرايش تقسيم مي‌شود که جامعه‌شناسي سياسي، انديشه سياسي، مسائل ايران، روابط بين‌الملل، مطالعات منطقه‌اي و سياستگذاري عمومي از جمله‌ي آن‌هاست.
در نهايت اين‌که يک دانشجوي علاقه‌مند بهتر است بيش‌تر بر مطالعه‌ي خود تاکيد داشته باشد و در کلاس استاد جهت‌گيري‌هاي کلي مطالعات خود را بياموزد.
در مورد آينده‌ي شغلي نيز برخي نهادهاي دولتي مانند وزارت کشور، وزارت امور خارجه و … از جمله فرصت‌هاي شغلي است که البته تعداد متقاضي نيز در اين موارد نسبت به تعداد فرصت‌هاي شغلي بيش‌تر است.